Zenobiusz Adam Rugiewicz, ur. 30 września 1864 roku w Mińsku Mazowieckim, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w historii polskiego życia publicznego. Był on aktywnym działaczem państwowym z długoletnim stażem oraz pełnił funkcję wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli, instytucji odpowiedzialnej za nadzorowanie gospodarki finansowej państwa.
Zenobiusz Rugiewicz zmarł 14 grudnia 1950 roku w Warszawie, gdzie przez wiele lat miał wpływ na kształtowanie polityki i administracji polskiej. Jego działalność pozostaje świadectwem zaangażowania w budowę silnych instytucji państwowych w Polsce.
Życiorys
Zenobiusz Rugiewicz przyszedł na świat 30 września 1864 roku w Mińsku Mazowieckim. Był synem Franciszka i Matyldy z Dzwonkowskich. Swoje wykształcenie zdobył w Instytucie Mierniczym w Pskowie, który ukończył w 1888 roku, zdobywając dyplom z odznaczeniem. Po zakończeniu nauki, odbył roczną służbę w rosyjskim wojsku, co miało znaczący wpływ na jego dalszą karierę.
1 października 1889 roku rozpoczął pracę w rosyjskiej Kontroli Państwowej, gdzie zajmował się sprawami związanymi z koleją. W 1902 roku jego obowiązki rozszerzyły się o organizację nadzoru nad koleją wschodniochińską. W 1905 roku mianowano go dyrektorem zarządu głównego tejże kolei w Petersburgu. Rugiewicz wielokrotnie reprezentował swój kraj w Japonii, Chinach oraz Korei, a w 1916 roku przewodniczył polskiej delegacji na konferencjach w Tokio oraz Seulu.
W lipcu 1918 roku Rugiewicz podjął pracę w Przedstawicielstwie Polskim w Piotrogrodzie. W styczniu 1919 roku został pełnomocnikiem polskiego przedstawicielstwa przy poselstwie duńskim, a od kwietnia tego samego roku reprezentował Polskę w Duńskim Czerwonym Krzyżu. W latach 1919–1920 dwukrotnie został uwięziony przez władze sowieckie. Po spędzeniu czasu jako zakładnik, 16 marca 1921 roku powrócił do kraju.
W 1921 roku Rugiewicz otrzymał nominację na dyrektora Departamentu I i członka kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Dnia 19 lipca 1925 roku został powołany na wiceprezesa NIK, a w okresie lipiec-wrzesień 1926, z racji śmierci Jana Żarnowskiego, pełnił obowiązki prezesa. W przeciwieństwie do innych członków kierownictwa NIK, Rugiewicz postanowił pozostać w Polsce w czasie okupacji. Po wojnie, mimo zaawansowanego wieku, dbał o współpracę z Biurem Kontroli przy Prezydium KRN jako rzeczoznawca.
Wyróżniał się ogromnym zaangażowaniem oraz fachową wiedzą, co zostało docenione przez Ryszarda Szawłowskiego. W swoim opracowaniu na temat międzywojennej NIK, określił Rugiewicza jako filar najwyższego organu kontroli II Rzeczypospolitej.
Był dwukrotnie żonaty; jego pierwszą żoną była Eugenia Rodziewicz, a po jej śmierci, związał się z Marią Zofią Staszkowską.
Zenobiusz Rugiewicz zmarł w Warszawie i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera R-4-27).
Ordery i odznaczenia
Zenobiusz Rugiewicz został odznaczony szeregiem prestiżowych medali i honorów za swoje zasługi. Wśród najważniejszych wyróżnień należy wymienić:
- krzyż komandorski z gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, przyznany mu 9 listopada 1931 roku,
- złoty krzyż zasługi, który otrzymał 30 stycznia 1939 roku.
Przypisy
- a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939 r., s. 264. [dostęp 23.09.2021 r.]
- Cmentarz Stare Powązki: ZENOBIUSZ RUGIEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 31.07.2020 r.]
- M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 345 „za zasługi na polu pracy państwowej”.
- M.P. z 1939 r. nr 27, poz. 44 „za zasługi w służbie państwowej”.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Mosze Karmel | Stefan Pechcin | Marian Rokicki | Norbert Książek | Eugeniusz Krasuski | Ignacy Borkowski | Stanisław Rokicki | Józef Dąbrowski (polityk) | Zygmunt Kazikowski | Jerzy Stanisław Skarżyński | Franciszek Ilski | Zbigniew Niemiński | Stanisław Dąbrowski (komunista) | Andrzej Żelazowski | Stanisław Wieczorek (urzędnik) | Andrzej Kojro | Teresa WargockaOceń: Zenobiusz Rugiewicz