Stanisław Dąbrowski (komunista)


Stanisław Dąbrowski, znany również pod pseudonimami „Brzoza”, „Stasiek” oraz „Witold”, to postać, która odgrywała istotną rolę w historii ruchu komunistycznego w Polsce. Urodził się 20 kwietnia 1899 roku w Mińsku Mazowieckim i zmarł 2 maja 1964 roku w Warszawie.

Był długotrwałym działaczem komunistycznym, a także organizatorem Polskiej Partii Robotniczej (PPR) oraz Gwardii Ludowej (GL) w Okręgu Warszawa-Prawa Podmiejska. Dąbrowski pełnił również funkcję majora w Armii Ludowej.

Warto podkreślić, że jego zaangażowanie w działalność polityczną i organizacyjną w trudnych czasach, w jakich przyszło mu żyć, miało ogromne znaczenie dla rozwoju ruchu komunistycznego w Polsce.

Życiorys

W 1915 roku Stanisław Dąbrowski rozpoczął swoją karierę zawodową w fabryce K. Rudzki i S-ka, znajdującej się w Mińsku Mazowieckim. Po kilku latach, od 1919 do 1922, pełnił służbę wojskową. Jego zaangażowanie w działalność polityczną rozpoczęło się w 1923 roku, kiedy to wstąpił do Komunistycznej Partii Robotniczej Polski (KPP). Dąbrowski był aktywnie zaangażowany w Związek Zawodowy Metalowców w Mińsku Maz. W tym samym roku zainicjował zakładową komórkę partyjną, a także objął stanowisko sekretarza Komitetu Miejskiego KPP. Dwa lata później stał się sekretarzem Komitetu Dzielnicowego, będąc jednocześnie członkiem Komitetu Okręgowego Warszawa-Prawa Podmiejska.

W 1927 roku, na skutek swojej wywrotowej działalności, Dąbrowski stracił pracę. W tym samym roku zasiadał jako radny miejski z ramienia Jedności Robotniczej, organizując komitety dla bezrobotnych. Jego działalność stała się coraz bardziej ryzykowna, co doprowadziło do aresztowania go 25 kwietnia 1931 za kolportaż nielegalnej prasy. Po zakończeniu procesu, Sąd Okręgowy w Warszawie skazał go na dwa lata więzienia, jednak po złożeniu apelacji został uniewinniony 22 maja tego samego roku.

Nie mogło jednak zabraknąć kolejnych aresztowań. W 1935 roku Dąbrowski został zatrzymany w Ostrowi Mazowieckiej za agitację komunistyczną i spędził tam rok. W 1937 roku pełnił funkcję sekretarza Komitetu Okręgowego KPP w Łomży oraz został ponownie aresztowany za organizację robotniczych demonstracji. Przed wybuchem II wojny światowej przebywał w więzieniach w Łomży i Płocku. Po uwolnieniu się w 1939 roku, przeszedł na tereny zajęte przez ZSRR, gdzie przyczynił się do organizacji komunistycznego aparatu administracyjnego, tymczasowo zasiadając na stanowisku zastępcy burmistrza Łomży.

Kiedy w czerwcu 1941 roku wybuchła wojna niemiecko-sowiecka, Dąbrowski rozpoczął działalność konspiracyjną, skupiając się głównie na Podlasiu oraz okolicach Mińska Mazowieckiego. W 1942 roku, razem z innym aktywistą komunistycznym, Władysławem Skowrońskim, przystąpił do tworzenia lokalnych komórek Polskiej Partii Robotniczej (PPR) i Gwardii Ludowej (GL). Jako współzałożyciel dowództwa powiatowego GL i Komitetu Powiatowego PPR brał udział w wielu akcjach bojowych. W 1943 roku został sekretarzem PPR Okręgu Siedlce, angażując się w współpracę z garnizonami Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej.

W 1943 roku Dąbrowski, jako porucznik, organizował oddział partyzancki GL-AL im. Juliusza Słowackiego oraz oddział im. Feliksa Dzierżyńskiego. Po wejściu Armii Czerwonej do Siedlec, stał się organizatorem władz ludowych, zajmując pozycję sekretarza Komitetu Powiatowego PPR. Po wojnie, od 1944 roku, pełnił podobne funkcje w Mińsku Mazowieckim oraz w województwie warszawskim.

W grudniu 1945 roku Dąbrowski wystąpił jako delegat na I Zjazd PPR, a trzy lata później na Zjazd Zjednoczeniowy PPR i PPS. W latach 1949-1950 pełnił funkcje sekretarza Komitetu Powiatowego PPR w Ostrowi Mazowieckiej oraz sekretarza Komitetu Zakładowego w Fabryce Urządzeń Dźwigowych w Mińsku Mazowieckim. W 1956 roku z powodu pogarszającego się stanu zdrowia przeszedł na emeryturę. Zmarł i został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kw. 2C-9-16).

Odznaczenia

Stanisław Dąbrowski był osobą, która otrzymała liczne odznaczenia, które świadczą o jego zaangażowaniu i wkładzie w sprawy państwowe.

Wśród wyróżnień, które otrzymał, znajdują się:

  • Order Sztandaru Pracy II klasy,
  • Order Krzyża Grunwaldu III klasy,
  • Order Virtuti Militari V klasy,
  • Krzyż Partyzancki,
  • Złoty Krzyż Zasługi.

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
  2. a b c „Warszawa Prawa Podmiejska 1942-1944, Z walk PPR, GL-AL” praca zbiorowa redakcją Benona Dymka, Wyd. MON Warszawa 1973 r. s. 801–802.

Oceń: Stanisław Dąbrowski (komunista)

Średnia ocena:4.94 Liczba ocen:19