Ignacy Borkowski

---

Życiorys

Ignacy Borkowski był synem Józefa oraz Józefy Burków. Po ukończeniu szkoły elementarnej rozpoczął pracę jako uczeń w zakładzie ślusarskim firmy K. Rudzki i S-ka, mieszczącym się w Mińsku Mazowieckim. Jego aktywność społeczna rozpoczęła się, gdy wstąpił do sekcji młodzieżowej Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Budowlanego w Polsce, a zaangażowanie w działalność związkową doprowadziło do współorganizacji strajku młodocianych w fabryce, co w konsekwencji zakończyło się zwolnieniem go z pracy w 1927 roku.

Ignacy wkrótce dołączył do Komunistycznego Związku Młodzieży Polski (KZMP). Następnie przez pewien czas zajmował się dorywczą pracą przy wyrobie obuwia w lokalnych chałupniczych warsztatach. W 1928 roku został powołany do wojska, gdzie służył w 2 pułku saperów kolejowych z siedzibą w Jabłonnie koło Warszawy, a także ukończył szkołę podoficerską. Po jego zwolnieniu w 1930 roku, pracował dorywczo na kolei, a później znów w rzemiośle obuwniczym.

W 1933 roku zdecydował się na wstąpienie do Komunistycznej Partii Polski (KPP), a jego zaangażowanie polityczne obejmowało organizację strajków oraz demonstracji, szczególnie strajku szewców-chałupników w Mińsku Mazowieckim. Na polecenie partii, w 1937 roku, udał się do Hiszpanii, gdzie służył jako dowódca plutonu, a później kompanii ckm w Batalionie im. Jarosława Dąbrowskiego. W trakcie walk nad Ebro odniósł ranę. Po wojnie domowej był członkiem Komunistycznej Partii Hiszpanii (KPH). Niestety, po zakończeniu walk w 1939 roku, został internowany we Francji przez okres dwóch lat.

W styczniu 1941 roku wyjechał do ZSRR, gdzie przez pewien czas pozostawał w sanatorium na kuracji. Po ataku Niemców na ZSRR w czerwcu 1941 roku, został przydzielony do grupy wywiadowczej, która działała na tyłach wroga. Następnie rozpoczął kurs w Międzynarodowej Szkole Partyjnej, mieszczącej się przy Komitecie Wykonawczym Kominternu w Kusznarenkowie (w Baszkirii). W 1943 roku został zrzucony w pobliżu Pińska, gdzie formował oddział im. Tadeusza Kościuszki przy Pińskiej Brygadzie Partyzanckiej.

W styczniu 1944 roku, jako dowódca oddziału wspieranego przez Leona Kasmana, przybył na Lubelszczyznę, do obszaru Lasów Parczewskich. Tutaj oddział podzielony został na dwie grupy, a Borkowski objął dowództwo nad jedną z nich. Od lutego 1944 roku, działając w ramach 1 Brygady AL im. Ziemi Lubelskiej, jego jednostka przeprowadziła szereg akcji oraz potyczek z okupantem, głównie w rejonach powiatów kraśnickiego, krasnostawskiego oraz puławskiego.

5 marca 1944 roku zorganizował zasadzkę na niemiecki oddział łączności w rejonie Zofianki (pow. Janów Lubelski), która przyniosła śmierć 10 żołnierzom niemieckim oraz umożliwiła zdobycie broni. W dniach 29 i 30 kwietnia jego oddział spalił mosty we wsiach Krzemień i Dzwola, a w kwietniu wykoleił niemiecki pociąg wojskowy na odcinku Kraśnik – Szastarka. Dnia 7 maja stoczył walkę pod Zdziarami, która zakończyła się śmiercią około 29 niemieckich żołnierzy. Pod koniec maja 1944 roku został mianowany dowódcą 1 Brygady AL im. Ziemi Lubelskiej, pełniąc tę funkcję podczas największej bitwy partyzanckiej, która miała miejsce w Lasach Lipskich, Janowskich oraz w Puszczy Solskiej, od 9 do 25 czerwca 1944 roku. Jako dowódca brygady uczestniczył w walkach aż do momentu wyzwolenia Lubelszczyzny, wówczas zaczął używać nazwiska Borkowski.

Po wyzwoleniu, Borkowski pełnił kolejno funkcje komendanta wojewódzkiego MO w Lublinie (do lutego 1945), w Łodzi (do 1946) oraz w Gdańsku (do 1948). W tym czasie również brał udział w pracach egzekutywy Komitetów Wojewódzkich PPR w tych miastach. W 1948 roku został komendantem MO m.st. Warszawy, a także był członkiem egzekutywy Komitetu Warszawskiego PZPR. Jako delegat z Łodzi wziął udział w I Zjeździe PPR, który odbył się w dniach 6–13 grudnia 1945 roku. Od 1951 roku pracował w Komendzie Głównej MO jako inspektor główny ORMO, a także należał do KZ oraz egzekutywy POP przy KG MO. W 1961 roku przeszedł na rentę dla zasłużonych.

W końcu Ignacy Borkowski zmarł w Warszawie. Spoczywa razem z żoną na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze A2-tuje-3.

Życie prywatne

Po zakończeniu II wojny światowej, Ignacy Borkowski wstąpił w związek małżeński z Leonardą Genowefą Stefańską, która przyszła na świat 16 kwietnia 1922 roku i zmarła 3 stycznia 2014. Leonarda, znana również jako Heniek, była sanitariuszką w Gwardii Ludowej oraz Armii Ludowej. Wspólnie z mężem uczestniczyła w walkach w 1 Brygadzie AL im. Ziemi Lubelskiej, gdzie podczas starć na Porytowym Wzgórzu odniosła ranę w kolano. Para doczekała się dwóch synów.

Ordery i odznaczenia

Ignacy Borkowski był osobą, która została uhonorowana licznymi odznaczeniami za swoje zasługi. Poniżej znajduje się lista wyróżnień, które otrzymał w trakcie swojego życia:

• Order Sztandaru Pracy II klasy,
• Order Krzyża Grunwaldu III klasy,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 października 1945),
• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari,
• Złoty Krzyż Zasługi (4 października 1946),
• Złota odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1966),
• Krzyż Partyzancki,
• Medal „Za waszą wolność i naszą”,
• Medal Zwycięstwa i Wolności 1945.

Upamiętnienie

W 1978 roku, na cześć Ignacego Borkowskiego, szkoła podstawowa o numerze 72 z siedzibą w Grochowie w Warszawie przyjęła jego imię. Było to wyrazem uznania dla jego osiągnięć oraz wkładu w życie lokalnej społeczności.

Jednakże, na podstawie uchwały Nr LXXXI/2589/2006 podjętej przez Radę miasta stołecznego Warszawy, od 1 września 2006 roku nazwa placówki została zmieniona na Szkoła Podstawowa nr 72 im. Przyjaciół Grochowa w Warszawie.

---

Oceń: Ignacy Borkowski

---