Mosze Karmel, urodzony 17 stycznia 1911 roku, a zmarły 14 sierpnia 2003 roku, był wybitną postacią w historii Izraela.
Był nie tylko uznawanym politykiem, ale także generałem majorem (alluf) w armii izraelskiej, co podkreśla jego znaczenie w kontekście bezpieczeństwa narodowego.
Karmel pełnił funkcję ministra transportu w dwóch kadencjach: po pierwsze od 1955 do 1959 roku, a także od 1965 do 1969 roku, co pokazuje jego wpływ na rozwój infrastruktury w kraju.
W swojej karierze politycznej był też posłem do Knesetu, gdzie reprezentował społeczeństwo izraelskie w latach 1958–1966 oraz 1969–1977, przyczyniając się w ten sposób do kształtowania polityki kraju.
Życiorys
Młodość
Urodziny Moszego Karmela miały miejsce w 1911 roku w Mińsku Mazowieckim, wówczas częścią Imperium Rosyjskiego, a obecnie terytorium Polski. W 1924 roku zdecydował się na emigrację do Mandatu Palestyny, gdzie aktywnie zaangażował się w młodzieżowy ruch syjonistyczny o nazwie Noar Ha’Oved. W roku 1930 miał istotny wpływ na zakładanie kibucu Na’an, co świadczy o jego zaangażowaniu w rozwój nowego społeczeństwa.
Kariera wojskowa
W 1937 roku Mosze Karmel wstąpił do żydowskiej organizacji paramilitarnej Hagana, w której odbywał kursy przygotowawcze dla przyszłych oficerów. Niestety, w 1939 roku został aresztowany przez brytyjskie władze mandatowe, co skutkowało osadzeniem go w więzieniu w Akce aż do 1941 roku, kiedy to udało mu się odzyskać wolność. Wkrótce po tym, w 1942 roku, objął dowodzenie batalionami młodzieżowymi Gadna, a jego kariera militarną nabrała tempa.
Podczas wojny domowej w Mandacie Palestyny w 1948 roku, Karmel stał się pierwszym dowódcą Brygady Karmeli, której nazwisko nosił. W przededniu wybuchu I wojny izraelsko-arabskiej, w maju 1948 roku, otrzymał nominację na dowódcę frontu północnego, co uczyniło go pierwszym szefem nowo utworzonego Północnego Dowództwa, w latach 1948-1949. Po zakończeniu działań wojennych, w 1950 roku, podjął decyzję o przejściu do pracy cywilnej, co zakończyło jego karierę wojskową.
Kariera polityczna
Od 1944 roku Mosze Karmel stał się aktywnym członkiem lewicowej partii politycznej Mapai. Po rozłamie w partii w 1946 roku, był jednym z pierwszych inicjatorów ponownego założenia syjonistycznej partii lewicowej Achdut ha-Awoda. Po zakończeniu kariery wojskowej postanowił zaangażować się w działalność polityczną oraz podjął studia akademickie, kończąc historię oraz filozofię na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie, a następnie nauki polityczne w Paryżu.
Karmel ubiegał się o mandat w wyborach parlamentarnych w 1955 roku, jednak bezskutecznie. Dawid Ben Gurion dostrzegł jego potencjał i powierzył mu rolę ministra transportu w swoich piątym i szóstym rządzie w latach 1955–1959. Po rezygnacji Jicchaka Tabenkina, 9 czerwca 1958 roku zasiadł w składzie trzeciego Knesetu. W kolejnych latach zdobywał mandat w wyborach w 1959, 1961 i 1965. Był również członkiem wielu ważnych komisji parlamentarnej, w tym komisji budownictwa oraz komisji spraw zagranicznych i obrony.
30 maja 1965 roku Lewi Eszkol powierzył mu ponownie stanowisko ministra transportu, pełniąc tę funkcję do 1969 roku. 17 stycznia 1966 roku Karmel zrezygnował z zasiadania w parlamencie, a jego mandat objął Mosze Wertman. Wrócił do Knesetu w wyborach w 1969 roku i uzyskał reelekcję w 1973 roku. Niestety, w wyborach w 1977 roku stracił swoje miejsce w parlamencie. Zmarł w 2003 roku w Tel Awiwie, pozostawiając po sobie dwie córki.
Przypisy
- Members of the Third Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 04.05.2019 r.]
- Members of the Ninth Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 04.05.2019 r.]
- Mosze Karmel. [w:] The Guardian [on-line]. [dostęp 21.06.2011 r.]
- a b c d Mosze Karmel (ang.) – profil na stronie Knesetu.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Stefan Pechcin | Marian Rokicki | Norbert Książek | Eugeniusz Krasuski | Ignacy Borkowski | Stanisław Rokicki | Józef Dąbrowski (polityk) | Zygmunt Kazikowski | Jerzy Stanisław Skarżyński | Teresa Wargocka | Zenobiusz Rugiewicz | Franciszek Ilski | Zbigniew Niemiński | Stanisław Dąbrowski (komunista) | Andrzej Żelazowski | Stanisław Wieczorek (urzędnik) | Andrzej KojroOceń: Mosze Karmel